Thái Nguyên: Dừng thực hiện giai đoạn 2 Dự án cải tạo, nâng cấp bãi rác Đá Mài

(Xây dựng) – HĐND thành phố Thái Nguyên vừa quyết định phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài, xã Tân Cương.

Toàn cảnh khu xử lý chất thải rắn Đá Mài.

Bãi rác Đá Mài, Tân Cương, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên được vận hành từ năm 2001 với công nghệ chôn lấp rác thải, có thu hồi xử lý nước rỉ rác. Trong quá trình vận hành sử dụng, bãi rác đã được đầu tư, cải tạo, nâng cấp nhiều lần, tuy nhiên một số hạng mục vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu do khối lượng rác thải ngày một tăng cao, một số hạng mục của bãi rác đã xuống cấp.

Với mục tiêu đảm bảo diện tích chốn lấp rác cho thành phố Thái Nguyên trong những năm tiếp theo, đảm bảo chất lượng nước rỉ rác sau khi được xử lý đáp ứng các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường; ngày 22/10/2016, HĐND thành phố Thái Nguyên đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài xã Tân Cương.

Dự án được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1: Cải tạo nâng cấp ô số 1 và một phần ô số 2, số 3 với các phần việc như: Đào bóc lớp đất phủ hiện trạng; hàn nối vải HĐPE khu vực phía Tây ô số 2, 3 đến cao độ mặt bờ đất hiện trạng (cốt 62.5) phục vụ đổ rác đến cao độ mặt đường và bờ đất xung quanh ô 2, 3.

Ô chôn lấp số 1: Đào bóc lớp đất phủ xung quanh thanh ô chôn lấp hiện tại, để lộ lớp vải phủ HDPE cũ, vệ sinh sạch và chờ hàn nối với lớp vải HDPE mới; trải vải HDPE mới nâng cao độ mặt ô chôn lấp lên cao khoảng 5-7m (đến rãnh đỉnh thu nước mặt), lớp vải HDPE mới được hàn nối với vải HDPE cũ sau đó phủ đất bảo vệ; tại các vị trí không tận dụng được địa hình hiện trạng làm thành ô chôn lấp: Tiến hành đắp bờ bao đất cao 3-5m làm thành ô chôn lấp, bề mặt phía ngoài được phủ vải HDPE chống thấm, ghim chặn vải tại chân và đỉnh bờ bao để chống thẩm thấu nước rác; bố trí các hệ thống thu gom nước rác, bơm chuyển nước rác tới mương thu nước rác tạm thời (dọc đường vận hành ô số 2, 3) về hố chứa nước rác; xây dựng, lắp đặt cống kiểm soát xe vận chuyển rác chôn lấp sau xử lý đốt và hệ thống camera giám sát.

Trong quá trình đổ rác vào ô số 2, 3 hiện tại tiến hành phủ đất đóng bãi theo quy trình để giảm thiểu nước mưa phát sinh thành nước rác, đến khi ô số 2, 3 đầy thì đóng tạm thời toàn bộ ô số 2, 3 chỉ để lại một phần diện tích dự kiến 2000m2 để chứa nước rác.

Ngoài ra, trên cơ sở hệ thống nước rỉ rác hiện tại, điều chỉnh công nghệ, cải tạo nâng cấp hệ thống các bể xử lý, bổ sung các thiết bị xử lý nước thải phù hợp với công nghệ mới, đảm bảo công suất xử lý nước thải cho bãi rác hoạt động ổn định và đảm bảo chất lượng nước sau xử lý.

Tại giai đoạn 2 của dự án trong quá trình chôn lấp rác vào ô số 1, tiến hành đóng bãi theo hình thức cuốn chiếu, đổ đến đâu đóng bãi đến đó để giảm thiểu phát sinh nước mưa, đất đóng bãi một phần sử dụng đất hiện có bóc lên tận dụng; cải tạo nâng cấp ô số 2, 3: Trong khi đổ rác vào ô số 1, tiến hành nâng công suất ô số 2, số 3.

Đến ngày 24/4/2018, HĐND thành phố Thái Nguyên lại có quyết định phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài xã Tân Cương.

Theo phê duyệt điều chỉnh này, ô chôn lấp số 1 sẽ bổ sung vải HDPE cho đáy mới ô chôn lấp số 1 để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo công tác bảo vệ môi trường, an toàn cho nhân dân các khu dân cư lân cận. Điều chỉnh, bổ sung một số công việc để đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật.

Bên cạnh đó, thực hiện sửa chữa, cải tạo khoảng 100m tường rào và xây dựng mới 1 cổng ra vào; đồng thời điều chỉnh, bổ sung lại dây chuyền công nghệ trạm xử lý nước rỉ rác để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và phù hợp với hiện trạng. Các nội dung khác vẫn giữ nguyên theo Quyết định số 17404/QĐ-UBND ngày 31/10/2016 của UBND thành phố Thái Nguyên.

Nước rác từ xe vận chuyển chảy ra đường.

Theo kế hoạch, Dự án cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài được thực hiện từ năm 2016 và hoàn thành vào năm 2020. Tổng mức đầu tư dự án là trên 37 tỷ đồng từ nguồn ngân sách thành phố. Đánh giá của cơ quan chức năng cho biết: Dự án đã hoàn thành 100% khối lượng công việc giai đoạn I; giá trị hoàn thành ước đạt 26.126.000.000 đồng. Thực hiện giải ngân 22.949.000.000 đồng.

Đến ngày 31/8/2023, UBND thành phố Thái Nguyên có Thông báo số 287/TB-UBND, về việc giao nhiệm vụ cho các đơn vị hoàn thiện hồ sơ trình HĐND thành phố thông qua tại Kỳ họp thứ 12 (Kỳ họp chuyên đề) tháng 9/2023.

Ngày 5/9/2023, Ban Quản lý dịch vụ công ích đô thị thành phố Thái Nguyên có Tờ trình số 39/TTr-BQLDVCI, về việc xin chủ trương điều chỉnh Dự án Cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài xã Tân Cương.

Ngày 05/9/2023, Phòng Quản lý đô thị thành phố Thái Nguyên lập và trình thẩm định Báo cáo đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài xã Tân Cương. Ngày 06/9/2023, Phòng Tài chính - Kế hoạch thành phố có Báo cáo thẩm định số 223/BCTĐ-TCKH về Kết quả thẩm định Báo cáo đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Theo Nghị quyết số 39/NQ-HĐND ngày 15/9/2023 của HĐND thành phố Thái Nguyên, Dự án Cải tạo, nâng cấp bãi chôn lấp rác và hệ thống xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Đá Mài xã Tân Cương sẽ được điều chỉnh thời gian thực hiện từ 2016 đến năm 2020 thành từ 2016 đến hết năm 2023 với lý do: Để hoàn thiện các thủ tục cần thiết trước khi quyết toán dự án. Bên cạnh đó, HĐND thành phố Thái Nguyên cũng được quyết định: Chỉ thực hiện dự án giai đoạn I và không thực hiện dự án giai đoạn 2.

Lý do dừng thực hiện giai đoạn 2 là: Bãi ô số 1 đang đủ điều kiện tiếp tục khai thác. Việc chôn lấp rác tại ô số 2, 3 có thể tiếp tục thực hiện được bằng nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường hàng năm. UBND tỉnh đang giao Sở Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn nhà đầu tư lập đề xuất đầu tư Dự án nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt và phát điện Thái Nguyên tại khu xử lý chất thải rắn Đá Mài, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên. Dự án đã được bổ sung vào quy hoạch tỉnh Thái Nguyên thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến 2050; đã được bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Sau khi dự án đi vào hoạt động sẽ giảm khối lượng rác chôn lấp cho thành phố Thái Nguyên.

Được biết: Xã Tân Cương có thổ nhưỡng, điều kiện tự nhiên thuận lợi nên vùng chè nơi đây có hương vị thơm ngon đặc trưng không nơi nào có được. Không chỉ sản xuất chè, thời gian gần đây, nhiều cơ sở đã tham gia hoạt động du lịch, đón khách, tạo ra điểm du lịch trải nghiệm văn hóa trà. Tuy nhiên, từ khi đi vào hoạt động, Nhà máy xử lý chất thải rắn Đá Mài trong quá trình xử lý đã gây ô nhiễm môi trường đã ảnh hưởng phần nào đến cuộc sống sinh hoạt và sản xuất của người dân.