Phát triển công trình xanh hướng tới kiến trúc bền vững

(Xây dựng) – Thực hiện đồng hành cùng Chính phủ thực hiện cam kết tại Hội nghị COP26 cũng như hưởng ứng tuần lễ Công trình xanh Việt Nam 2022 và được Bộ Xây dựng bảo trợ, Eurowindow đã tổ chức Hội thảo “Hiện thực hóa phát triển công trình xanh hướng tới kiến trúc bền vững”.

Ông Phạm Văn Bắc - Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) phát biểu tại Hội thảo.

Sự kiện có sự tham gia của hơn 250 khách mời là lãnh đạo Vụ Vật liệu Xây dựng, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Cục Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng – đơn vị bảo trợ hội thảo), Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Hội Kiến trúc sư Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, còn có các chuyên gia trong lĩnh vực Vật liệu xây dựng – Xây dựng – Kiến trúc, các chủ đầu tư, nhà thầu, kiến trúc sư, tư vấn thiết kế, giảng viên các trường Đại học về Kiến trúc – Xây dựng cùng các nhà cung cấp vật tư cho Eurowindow.

Hội thảo gồm các bài tham luận chuyên sâu với các chủ đề khác nhau. Tại hội thảo lần này, trên tinh thần hưởng ứng và đồng hành cùng Chính phủ nhằm thực hiện mục tiêu đề ra trong Hội nghị COP 26, các chuyên gia trong lĩnh vực Vật liệu Xây dựng – Xây dựng – Kiến trúc sẽ có những trao đổi, chia sẻ chuyên sâu về các định hướng, chính sách, thảo luận những vấn đề còn vướng mắc, góp phần dẫn bước doanh nghiệp trên con đường tiếp tục đầu tư, tìm kiếm các giải pháp và công nghệ xanh ứng dụng vào đời sống thực tiễn.

Tại Hội thảo, ông Phạm Văn Bắc - Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng cho biết: Việt Nam là một trong những nước chịu sự ảnh hưởng lớn từ biến đổi khí hậu của trái đất. Vì vậy, cần xây dựng công trình xanh có kiến trúc bền vững và thân thiện với môi trường bằng việc sử dụng vật liệu xây dựng xanh, tận dụng nguồn tài nguyên, tiết kiệm năng lượng.

Tuy nhiên, theo ông Bắc vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập trong việc phát triển các công trình này. Cụ thể, trong 10 năm qua, số lượng công trình xanh của Việt Nam mới chỉ đạt khoảng trên 200 công trình với tổng diện tích khoảng trên dưới 6 triệu m2 sàn xây dựng. Con số này còn rất khiêm tốn so với số lượng công trình được xây dựng, đưa vào hoạt động và so với tiềm năng cũng như yêu cầu về sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả và bảo vệ môi trường.

Đồng thời, Việt Nam cũng chưa có hướng dẫn cụ thể của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về trình tự, thủ tục đánh giá, chứng nhận sản phẩm, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường; chưa có quy định bắt buộc về đánh giá, chứng nhận, dán nhãn sản phẩm, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng như quy định đã áp dụng đối với các thiết bị sử dụng năng lượng, phương tiện giao thông.

Bổ sung ý kiến của ông Bắc, các chuyên gia cũng cho rằng doanh nghiệp thường ngại đầu tư vào công trình xanh vì cho rằng chi phí xây dựng ban đầu lớn, cao hơn khoảng 2% so với công trình thông thường. Tuy nhiên, xét về lâu dài các công trình xanh sẽ tiết kiệm cho chủ đầu tư từ 20-40% chi phí vận hành mỗi tháng nhờ thiết kế thông minh, quy trình vận hành được tính toán kỹ.

Cũng theo ông Bắc, hiện còn thiếu các tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể cho từng sản phẩm, vật liệu xây dựng để đánh giá chứng nhận sản phẩm, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường. Việc xây dựng định mức, đơn giá, suất đầu tư để đưa các sản phẩm này vào sử dụng trong các dự án đầu tư công còn hạn chế.

Quá trình nghiên cứu, sản xuất, thử nghiệm, sử dụng rộng rãi các sản phẩm, vật liệu có tính năng tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường chủ yếu mới chỉ đến từ những nỗ lực tự thân của các doanh nghiệp. Chưa có những chương trình, hoạt động lớn cụ thể mang tính rộng rãi, toàn diện của nhà nước để khuyến khích, thúc đẩy. Bên cạnh đó, nhận thức của các chủ đầu tư, doanh nghiệp sản xuất, phân phối, người sử dụng về sản phẩm, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường còn hạn chế nên chưa đẩy mạnh được các khâu từ sản xuất, phân phối đến sử dụng rộng rãi trong công trình.

Bổ sung ý kiến của ông Bắc, các chuyên gia cũng cho rằng doanh nghiệp thường ngại đầu tư vào công trình xanh vì cho rằng chi phí xây dựng ban đầu lớn, cao hơn khoảng 2% so với công trình thông thường. Tuy nhiên, xét về lâu dài các công trình xanh sẽ tiết kiệm cho chủ đầu tư từ 20-40% chi phí vận hành mỗi tháng nhờ thiết kế thông minh, quy trình vận hành được tính toán kỹ.

“Việc chọn nguyên vật liệu đầu vào là một trong những yếu tố quan trọng góp phần tạo ra các sản phẩm vật liệu xây dựng xanh. Bên cạnh việc ứng dụng các vật liệu có thể tái chế, vật liệu xanh tiết kiệm năng lượng cũng cần ứng dụng công nghệ 4.0 vào quy trình thiết kế, sản xuất, lắp đặt để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm”, ông Trần Quang Hưng - Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển sản phẩm Eurowindow nêu quan điểm.

Sản phẩm thương hiệu Eurowindow trưng bày tại Hội thảo.

Bàn về chiến lược cho vật liệu xanh, Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng cũng cho biết: Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, ít nhất 25% khu đô thị mới áp dụng tiêu chí khu đô thị xanh, phát thải các bon thấp; ban hành cơ chế khuyến khích phát triển đô thị xanh, phát thải các bon thấp... Ngành Xây dựng cũng đặt mục tiêu, đến năm 2025 phải hoàn thành việc xây dựng bộ tiêu chí, quy trình đánh giá công nhận công trình xây dựng phát thải các bon thấp.

Đồng thời, trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, vận hành nhà chung cư, đến năm 2030 giảm ít nhất 25% lượng thải khí nhà kính so với năm 2020; 100 công trình đầu tư mới và các công trình sửa chữa, cải tạo phải tuân thủ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả.

Song song với đó, ngành Xây dựng cũng đề cao việc thúc đẩy sản xuất các sản phẩm vật liệu xây dựng xanh, phát thải các bon thấp. Cụ thể là sẽ hoàn thiện xây dựng tiêu chuẩn sản phẩm xanh, phát thải các bon thấp cho các sản phẩm vật liệu xây dựng như xi măng, vật liệu ốp lát, sứ vệ sinh, kính xây dựng… và vật liệu tái chế từ phế thải xây dựng, công nghiệp. Đến năm 2030, mục tiêu 25% các vật liệu xây dựng chủ yếu sản xuất trong nước được chứng nhận sản phẩm xanh.

“Trong giai đoạn này, ngành Xây dựng sẽ phát triển rộng rãi vật liệu xây dựng, công trình xây dựng, hạ tầng kỹ thuật, đô thị theo hướng xanh, phát thải các bon thấp, thích ứng với biến đổi khí hậu. Đến năm 2050, ít nhất là 50% khu đô thị mới và 10% tổng số đô thị đạt tiêu chí đô thị xanh, phát thải các bon thấp”, Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng cho hay.

Có thể nói, việc phát triển công trình xanh sẽ mang lại nhiều lợi ích to lớn đối với kinh tế, xã hội và môi trường. Đây cũng là mục tiêu trọng tâm cần hướng đến của Việt Nam, bởi tốc độ tăng trưởng ngành Xây dựng những năm qua đã đạt 9%/năm, tỷ lệ đô thị hóa cũng lên đến 40,5%.