Người vẽ lại bức tranh đô thị

(Xây dựng) - Trước thềm Đại hội Đảng bộ thành phố Hạ Long lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020- 2025, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân quan tâm vấn đề sát sườn nhất là nơi mình sinh sống. Nhiều người hài lòng về đường phố, công trình xây dựng đổi thay một cách thần kỳ, còn tâm đắc với người tài hoa như vẽ lại bức tranh đô thị này.

Ông Phạm Hồng Hà - Chủ tịch UBND thành phố năng động luôn bám sát các công trình kiến thiết đô thị (Ảnh T/L).

Người dân sinh sống lâu năm ở khu mỏ còn nhớ, khi đô thị vùng than thoát ra khỏi chiến tranh không một nóc nhà nguyên vẹn, và những ngày dài trong nền kinh tế bao cấp, đô thị vỏn vẹn từ Bến Đoan đến chân đồi Lán Đạo. Khu Ba Đèo những ngôi nhà chênh vênh phố núi còn đi vào thi ca. Khu 3, phường Trần Hưng Đạo chỉ vài dãy nhà cấp 4 mà nổi danh Phố Mới.

Những năm gần đây, thành phố Hạ Long thay đổi hàng ngày, hàng giờ. Không chỉ người xa xứ trở về cảm nhận, mà chính những người sở tại đôi khi cũng bị hút hồn vào ảo giác đất quen mà như lạ. Phố phường bung ra, chả rõ đâu là trung tâm đô thị, từ Đại Yên đến Hà Phong, đâu đâu cũng là phố. Rồi đây một đô thị, một khu du lịch sinh thái cao cấp còn kéo phố lên tới tận vùng rừng Đồng Sơn- Kỳ Thượng.

Ông Trần Đức Lâm - Bí thư Thành ủy trước ngày về hưu còn lo an toàn sông nước cho những con đò đưa du khách trảy hội chùa Lôi Âm.

Nhiều người tự đặt ra câu hỏi: Ai là người vẽ lại bước tranh đô thị nhanh như thần này. Và tự trả lời, đó là người hôm nay kế thừa những thành quả của lớp lớp người đi trước, đó là sự may mắn “thời vận”. Nhưng không thể phủ nhận vai trò của tập thể lãnh đạo Đảng bộ nhiệm kỳ trước (một người biết lo bằng cả kho người làm) và sự đồng thuận của nhân dân. Những người đã đón bắt đúng thời cơ của lịch sử, vận dụng sáng tạo cơ chế mới, dưới ánh sáng đổi mới của Đảng vào thực tiễn ở địa phương, họ là ai.

Người làm nên sự đổi thay ấy, hiện có người còn đang công tác, có người đã về hưu. Dẫu vậy, họ vẫn có những tác phẩm để đời. Chia tay rồi mới nhớ nhớ thương thương, ấn tượng về các ông Trần Đức Lâm - nguyên Bí thư thành ủy; ông Phạm Hồng Hà - Chủ tịch UBND thành phố, người từng chỉ huy chiến dịch thần tốc xây dựng đô thị. Họ là những con người bằng xương băng thịt, “nhân bất thập toàn”, đây đó người này việc kia chưa hài lòng. Nhưng những công trình và việc làm cụ thể hẳn nói lên sự cống hiến cao quý của họ.

Đô thị ngày một vươn cao bên vịnh Hạ Long, kỳ quan thiên nhiên thế giới.

Năm năm một nhiệm kỳ, công tác lập và quản lý quy hoạch đô thị được quan tâm đồng bộ. Thành phố thực hiện có hiệu quả công tác quản lý quy hoạch, đô thị. Cụ thể, trước khi hợp nhất với huyện Hoành Bồ, tỷ lệ bao phủ quy hoạch chung đô thị đạt 100%, quy hoạch phân khu Hạ Long đạt 15,8%, Hoành Bồ đạt 3,8%. Về quy hoạch chi tiết xây dựng Hạ Long đạt 13,5%, Hoành Bồ đạt 3,7%. Hiện nay, Thành phố đã lập, trình duyệt 100% quy hoạch phân khu trên địa bàn thành phố Hạ Long mới.

Việc lập các quy hoạch quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội và thu hút các nhà đầu tư được chú trọng, thực hiện theo đúng quy định. Hình thành các khu đô thị hiện đại, có tính thẩm mỹ cao như: Khu đô thị Hòn Cặp Bè, VinHomes, SunWorld, BimGroup, Tuần Châu Group, FLC, My Way... Thành phố thực hiện có hiệu quả việc đầu tư xây dựng lại các khu chung cư cũ xuống cấp, đã hoàn thành 6 chung cư,với tổng vốn đầu tư 2.645 tỷ đồng, đang đầu tư 3 chung cư (lô 6, 7, 8, phường Trần Hưng Đạo). Tích cực thực hiện chương trình phát triển nhà ở, bố trí quỹ đất ở 20% các dự án để phát triển nhà ở xã hội; phát triển hệ thống cây xanh đô thị tại các tuyến phố chính, theo hướng mỗi tuyến phố một loại cây.

Thành phố Hạ Long đi đầu toàn quốc nâng cấp, mở rộng đường đô thị lên 8 làn xe và 10 làn xe.

Công tác quản lý đất đai từng bước được chấn chỉnh, tuân thủ quy định của pháp luật, tăng hiệu quả và phát huy giá trị sử dụng đất. Việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất... đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Cơ bản hoàn thành việc cập nhật, chỉnh lý bản đồ địa chính. Công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giải quyết thủ tục hành chính về đất đai được khẩn trương thực hiện cùng với việc xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai.

Thành phố Hạ Long chủ động rà soát, cập nhật phần mềm quản lý dự án sử dụng đất, đã thu hồi 165 dự án sử dụng đất, mặt nước vi phạm pháp luật và lãng phí nguồn lực đất đai, kiên quyết hạn chế tình trạng đầu cơ, trục lợi; quyết liệt trong rà soát, quản lý, sử dụng đất rừng, đất nuôi trồng thủy sản, giải tỏa lấn chiếm đất bãi triều, hành lang đường thủy vịnh Cửa Lục.

Về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường được chú trọng siết chặt, với nhiều chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt. Đô thị cơ bản không còn tình trạng khai thác, vận chuyển, chế biến và kinh doanh than trái phép; kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác đá, sét, cát, nạo vét luồng lạch, tận thu khoáng sản; thực hiện nghiêm lộ trình đóng cửa, chấm dứt hoạt động các mỏ khai thác than, cát, đá, sét theo quy hoạch.

Hết năm 2020, chấm dứt 2/9 mỏ than lộ thiên, đóng cửa 7/17 mỏ khai thác đá vôi, 5/11 mỏ khai thác đất sét, dừng hoạt động 100% lò vôi thủ công gây ô nhiễm môi trường, không phù hợp quy hoạch. Tăng cường quản lý và bảo vệ tài nguyên nước, quy hoạch và phân bổ hợp lý nguồn nước, đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Triển khai hiệu quả Đề án đảm bảo cấp bách môi trường ngành Than giai đoạn 2016-2020 và Đề án hoàn nguyên môi trường. 100% Khu, Cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn. Tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị đảm bảo quy chuẩn ước đạt 97%. Tỷ lệ chất thải nguy hại, chất thải y tế được thu gom, xử lý đạt 100%. Duy trì tỷ lệ thu gom chất thải rắn đô thị ước đạt trên 98%. Tỷ lệ dân số đô thị được sử dụng nước sạch và dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đều đạt 100%.

Cảng tàu Quốc tế Hạ Long cập cảng được tàu có trọng tải 225.000 GRT, tương ứng với gần một vạn khách và thủy thủy đoàn.

Nhiều công trình bảo vệ môi trường được đầu tư và đi vào khai thác, sử dụng có hiệu quả; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý môi trường và kiểm soát nguồn thải, tổ chức vận hành 47 điểm quan trắc tự động môi trường nước, không khí. Tăng cường hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường. Thực hiện di dời Nhà máy sàng tuyển than Nam Cầu Trắng, giải phóng mặt bằng để đưa Trung tâm chế biến và Kho than tập trung vùng Hòn Gai giai đoạn I vào hoạt động; đầu tư, cải tạo các hồ điều hòa, khắc phục tình trạng ô nhiễm, cải thiện môi trường, cảnh quan; triển khai Dự án thoát nước thải và xử lý nước thải thành phố Hạ Long bằng nguồn vốn ODA.

Bước đột phá quan trọng nhất là xây dựng được hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, đô thị, dịch vụ, du lịch, văn hóa, thể thao, y tế, giáo dục... phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại, văn minh. Với phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư” là giải pháp đột phá, thành phố huy động nguồn lực tập trung đầu tư các dự án dịch vụ, du lịch đẳng cấp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Trong 5 năm, tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt 194.328 tỷ đồng, tăng bình quân 20,5% năm, bằng hơn 3 lần giai đoạn 2011-2015, trong đó vốn đầu tư phát triển từ ngân sách đạt trên 10.940 tỷ đồng. Nhiều công trình giao thông trọng điểm được đầu tư, hoàn thành đưa vào sử dụng, rút ngắn thời gian di chuyển từ các trung tâm kinh tế, chính trị của cả nước đến địa bàn, tạo ra động lực mới trong thu hút đầu tư, phát triển dịch vụ, du lịch… Thu ngân sách thành phố giai đoạn 2016-2020 ước đạt 22.407 tỷ đồng, tăng bình quân 42%/năm, bằng hơn 4 lần giai đoạn 2011-2015, là nguồn lực lớn cho đầu tư phát triển thành phố.

Đường Trần Quốc Nghiễn, con đường bao biển có không gian kiến trúc đẹp nhất Việt Nam.

Người dân hài lòng về con đường 8 làn xe, 10 làn xe nối trung tâm đô thị với đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng; đường Hoàng Quốc Việt nối khu du lịch Bãi Cháy với QL18 nâng cấp tới 10 làn xe; đường Trần Quốc Nghiễn, con đường bao biển có không gian kiến trúc đẹp nhất Việt Nam; đường Nguyễn Văn Cừ, con đường đô thị mẫu Việt Nam; và một ngã tư Lê Lợi thông thoáng, mỹ quan, thực mục mà như mơ.

Bên cạnh nguồn đầu tư từ ngân sách Nhà nước, thành phố đã triển khai các giải pháp đồng bộ thu hút đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đô thị. Nhiều công trình giao thông, đô thị, công viên, bến bãi đỗ xe, nhà vệ sinh công cộng; cải thiện hạ tầng giao thông, y tế, văn hóa, thể thao, giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ được đầu tư, xây dựng tạo mỹ quan đô thị, điển hình như: Công viên Đại Dương, Quản trường Sun Carnival, đường bao biển và bãi tắm nhân dân phường Bãi Cháy dài 4,3km, cảng tàu khách quốc tế, Bệnh viện quốc tế Vinmec…

Xã Kỳ Thượng trên 99% là đồng bào dân tộc Dao, xa và hẻo lánh nhất của Hoành Bồ (cũ) về Hạ Long được xây dựng ngay ngôi trường này. Công trình được gắn biển chào mừng Đại hội Đảng bộ thành phố Hạ Long lần thứ XXV.

Phố phường đường xá mở rộng, các công trình xây dựng cao tầng, khang trang mọc lên như chồi xanh trong tiết xuân. Chỉ với 5 năm (2015-2020), tốc độ đô thị phát triển gấp 3 lần giai đoạn (2010-2015). Trong tập thể lãnh đạo có cá nhân phụ trách, người đứng mũi chịu sào, năng động, sáng tạo là các ông Trần Đức Lâm - nguyên Bí thư Thành ủy; Phạm Hồng Hà - Chủ tịch UBND thành phố và bao người cả lãnh đạo chủ chốt của Hoành Bồ (cũ) có tâm có tài, họ đã tạc vào mốc son thành tựu kiến thiết đô thị Hạ Long.

Người sành hình tượng nghệ thuật kiến trúc bảo, các ông Trần Đức Lâm, Phạm Hồng Hà là tác giả vẽ lại bức tranh đô thị Hạ Long, và gửi gắm niềm tin vào nhiệm kỳ mới, chặng đường mới tác phẩm kiến trúc đô thị này được tỏa sáng hơn.