Hạ Long: Xã Vũ Oai đổi mới diện mạo nông thôn mới

(Xây dựng) - Xã Vũ Oai, thành phố Hạ Long, Quảng Ninh - Vùng đất bán sơn địa, thượng nguồn vịnh Cửa Lục nhưng đất tiếp giáp với cửa biển thì ít, đồi núi thì nhiều; tập quán canh tác lạc hậu, năng suất lúa màu thấp, người giàu thì ít, người nghèo thì nhiều. Mấy năm gần đây, nhất là khi xã từ huyện Hoành Bồ nhập về thành phố Hạ Long đã có bước phát triển mới.

Xã Vũ Oai hình thành các khu dân cư tập trung, thuận lợi cho đầu tư hạ tầng và các thiết chế văn hóa.

Xã Vũ Oai tổng diện tích đất tự nhiên là 5.229,14ha; trong đó diện tích đất nông nghiệp là 291,3ha, diện tích đất lâm nghiệp là 4.299.4ha. Xã có 445 hộ với 1.835 nhân khẩu, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 80%, đa số là dân tộc Sán Dìu và một số dân tộc ít người khác gồm: Dao, Tày, Hoa, Nùng… Người dân quần cư ở 8 thôn; trong đó có 2 thôn là Đồng Chùa và Đồng Cháy ở gọn trong thung lũng rừng rộng khoảng 3,5km2, dưới chân dãy núi Thiên Sơn có đỉnh cao 1.096m. Ngành nghề kinh tế của người dân chủ yếu là nông nghiệp, kết hợp phát triển lâm nghiệp trồng rừng sản xuất.

Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Bãi Cát Phạm Đình Trọng cho biết, NQ78 kéo khoảng cách gần hơn về đời sống xã hội giữa xã vùng núi với các phường ở thành thị.

Dân thuần nông mà diện tích đồng ruộng chưa đầy 6% so với tổng diện tích đất tự nhiên của xã, lại ở vùng núi khuất nẻo nên hành trình gần 15 năm xây dựng nông thôn mới có những giai đoạn rất chật vật. Nhiều hộ chưa đến vụ bồ đã hết thóc, nghề rừng thì ráo mồ hôi là hết tiền, nhiều hộ làm ngày ăn bữa thì lấy đâu mà tiền đóng gạo góp để xã hội hóa xây dựng các công trình hạ tầng, dù biết rõ nó là động lực để phát triển sản xuất, sát sườn với mình. Lãnh đạo xã thì chạy đôn chạy đáo nhờ huyện đầu tư, mà huyện thì như người cha nghèo đông con, nhìn đâu cũng thấy cần bù trì nhưng túi tiền có hạn.

Cả 445 hộ của xã có nhà kiên cố, trong đó có 25 hộ xây dựng được nhà biệt thự.

Vũ Oai khi nhập về thành phố Hạ Long nói “cha giàu thì con có” cũng có lý, từ khi xã về thành phố - thành phố có điều kiện tài chính hơn. Khi xã đề xuất xây dựng công trình gì có lợi cho dân sinh, công trình phục vụ sản xuất là được thành phố cân đối ngân sách đáp ứng, như việc hoàn chỉnh hệ thống kênh mương nội đồng, mở rộng nâng cấp đường sá liên thôn, đầu tư các công trình văn hóa như trường học, nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng, bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể-phi vật thể để thực hiện Đề án thành phố Lễ hội.

Bà Phạm Thị Đào, ở thôn Đồng Mơ phấn khởi cho biết, mấy năm nay gia đình mình và bà con thôn xóm làm ăn khấm khá, là nhờ chuyển hướng sang cây trồng vật nuôi có giá trị kinh tế cao.

Người dân thiểu số xã Vũ Oai còn không quên sự giúp đỡ quý báu của nhân dân các phường: Hồng Gai, Hồng Hà, Trần Hưng Đạo, Yết Kiêu tặng cho mình dụng cụ thể thao công cộng tổng trị giá hàng trăm triệu đồng. Giúp người dân sơn khu tiếp cận với dụng cụ thể thao tiên tiến, nâng cao đời sống văn hóa trong khu dân cư; vừa là nguồn động viên đồng bào thiểu số ở đây có thêm nghị lực vươn lên trong cuộc sống.

Đường sá liên thôn mới mở thoáng rộng, cảnh quan môi trường.

Năm 2019, xã Vũ Oai về đích chuẩn nông thôn mới. Sau 5 năm về thành phố Hạ Long, xã Vũ Oai như có thêm cánh tay “bà đỡ” nâng bước tiến nhanh trong lộ trình thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nâng cao. Năm 2024, xã Vũ Oai lại có thêm vận hội mới. Ngay đầu năm, Thành ủy Hạ Long ra Nghị quyết số 78/NQ-TU (NQ78) về ưu tiên nguồn lực, khai thác tiềm năng, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội các xã đến năm 2025 (thành phố Hạ Long có 12 xã, đa số là xã vùng cao, dân tộc thiểu số của huyện Hoành Bồ cũ), rút ngắn khoảng cách giàu nghèo giữa các xã vùng cao với các phường thành thị.

Những cây cầu kiên cố thay thế đường ngầm và cầu cũ nhỏ hẹp, trọng tải thấp.

Xã Vũ Oai xác định 2 mũi đột kích trong chương trình hành động đưa NQ78 vào cuộc sống. Một là đón bắt làn sóng đầu tư từ ngân sách thành phố, bằng công tác chuẩn bị đầu tư đúng quy trình xây dựng, làm tốt công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, có sự hiến đất của nhân dân theo phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm. Hai là khai thác tiềm năng của địa phương, phục vụ đời sống dân sinh.

Đường liên thôn rộng rãi, xây dựng bằng vữa bê tông vững trắc, theo đó đường điện cũng được đầu tư lại an toàn, mỹ quan và có điện thắp sáng ban đêm.

NQ78 đi vào cuộc sống có ngay kết quả, theo báo cáo của UBND xã Vũ Oai 6 tháng đầu năm nay địa phương đã đẩy nhanh tiến độ thi công 4 dự án hạ tầng công trình đầu tư công gồm: Nâng cấp mở rộng tuyến đường giao thông liên thôn Đồng Chùa và Đồng Cháy đã hoàn thiện 90% khối lượng công trình, hoàn thành giải ngân 100% đối số vốn đã được cấp; đường tràn sa hồ qua suối Vũ Oai thôn Bãi Cát đã hoàn thiện 50%, hoàn thành giải ngân 99% số vốn đã được cấp; cầu Khe La thôn Đồng Chùa đã hoàn thiện 90%, hoàn thành giải ngân 99,9% số vốn đã được cấp; đường giao thông đoạn từ ngã 3 đường Tỉnh lộ 326 đi qua trường TH&THCS, trường mầm non đấu nối với đường liên thôn Lan Dè đã hoàn thiện 40% khối lượng công việc, hoàn thành giải ngân 92% số vốn đã được cấp.

Chùa Đồng Chùa, xã Vũ Oai niên đại xây dựng vào thời Trần Triều, mới được trùng tu xây dựng lại đáp ứng tín ngưỡng nhân dân và bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam.

Xã đã vận động các hộ dân trong vùng dự án công trình công này hiến 20.834m2 đất, quy đổi thành tiền là 1.215.036.000 đồng; hiến cây cối, hoa màu, vật kiến trúc và ngày công quy đổi thành tiền là 417.500.000 đồng đã góp phần đắc lực mở rộng đường sá, tạo động lực thu hút đầu tư phát triển kinh tế-xã hội các thôn xóm.

Đường giao thông mở rộng đến đâu, tiềm năng đất đai rừng núi được khai thác đến đấy. Nhiều bờ khe ngọn suối trước đâu vô dụng, còn là mối hiểm họa khi lũ rừng nay lại làm ra của cải. Như suối Vũ Oai, hiện ngày nghỉ cuối tuần hàng trăm du khách xã gần kéo đến chiêm ngưỡng. Dòng suối khác biệt, lưu vực sinh thủy là đại ngàn rừng Quốc gia Đồng Sơn-Kỳ Thượng, ngọn suối bắt nguồn từ đỉnh Am Vát trên dãy núi Thiên Sơn cao 1.096m.

Suối chảy qua xã Vũ Oai khoảng trên 3km lòng suối là một bảo tàng địa chất học, bảo tàng thủy sinh; ven suối còn nhiều cây đại thu, nhiều gốc vối rừng trăm tuổi; nước suối thì trong xanh, mùa hè mát lạnh như nước đá vừa dã đông; trái lại mùa đông thì nước ấm, sớm mai bốc hơi vần vũ như tranh thần thoại, người dân gọi một đoạn suối là Suối Tiên. Cẩm Phả có mỏ nước nóng, thì Hạ Long nơi đây có mỏ nước lạnh... sự huyền bí của thiên nhiên vốn có, nhưng nay nhờ đường sá thuận lợi du khách mới khám phá ra sự kỳ thú ấy.

Theo chân du khách đến Vũ Oai, là các dịch vụ dừng nghỉ, ăn uống giải khát phát triển. Các hộ dân đã liên kết thành lập ra 2 Hợp tác xã (HTX) gồm: HTX Nông nghiệp và du lịch dịch vụ Việt Thắng; HTX dịch vụ ăn uống, du lịch suối tiên. Cùng một chuỗi các nhà hàng tạp hóa, ăn uống giải khát… kinh tế hộ tự phát trên trục đường liên thôn và mở ra tại các điểm du lịch sinh thái dọc bờ suối rừng, đã tạo ra nguồn thu mới trong cơ cấu nguồn thu của xã.

Chăn nuôi, trồng trọt nghề truyền thống, nay vật nuôi cây trồng cũng chuyển hướng sang sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao, đặc sản địa phương đăng ký sản phẩm OCOP. Trong đó có giống bí đỏ (xã đã hoàn thiện hồ sơ cấp mã vùng sản phẩm OCOP), từ vụ này xuống giống với tổng diện tích là 10.000m2; đã trồng 3.000m2, thu hoạch đợt 3 ước đạt 15 tấn. Nuôi 15.500 con gà thương phẩm, giống gà mà các hộ dân tự thửa thịnh hành thị trường tiêu dùng ở địa phương. Khai thác kinh tế rừng cũng đã lựa chọn đất nào cây ấy, cánh rừng thổ nhưỡng phù hợp thì trồng cây gỗ lớn hoặc sen canh cây gỗ lớn vì lợi ích lâu dài.

Xã Vũ Oai kinh tế phát triển, không còn hộ nghèo, nhanh chóng trở thành làng xã trù mật, văn minh. Cả 445 hộ đều có nhà kiên cố, trong đó có 25 hộ xây dựng được nhà biệt thự to đẹp. Chất lượng đời sống đi lên, các hộ gia đình sử dụng nhà tiêu (toalet) hợp vệ sinh, có ý thức giữ gìn cảnh quan môi trường nơi công cộng, thực hiện đổ rác đúng nơi quy định, không xả rác ra lề đường vỉa hè.

Người người thực hiện nếp sống văn minh “5 không, 3 sạch” và “Ngày Chủ nhật xanh”. UBND thực hiện xã hội hóa đầu tư lắp đặt hệ thống camera an ninh tại các vị trí dễ bao quát nơi đông người qua lại như khu vực quần cư, cửa ngõ ra vào địa phương, nút giao thông, ngã ba ngã tư đường sá với 11 mắt quan sát, kinh phí đầu tư trên 50 triệu đồng.

Năm nay, xã Vũ Oai đặt mục tiêu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Thực mục thì địa phương có bước phát triển mới, đổi mới diện mạo nông thôn mới.

Một số hình ảnh về phát triểu kinh tế ở xã Vũ Oai:

Đất rừng môi trường trong lành, chim bướm bày đàn về làm tổ.

Cẩm Phả có mỏ nước nóng, thì Hạ Long nơi đây như có mỏ nước lạnh. Ngày nghỉ cuối tuần du khách thập phương kéo đến rất đông, người dân có cơ hội làm kinh tế dịch vụ du lịch.

Vũ Oai có một thung lũng rừng rộng khoảng 3,5km2, địa mạo bằng phẳng, đất đai màu mỡ 2/8 thôn của xã sinh sống ruộng đồng tốt tươi.

Ngành nghề truyền thống là canh nông, nay đồng ruộng chuyển đổi sang loại giống cây có giá trị kinh tế cao.

Giống bí đỏ nương rẫy quả tuy nhỏ không tăng trọng, nhưng thơm ngon dễ tiêu thụ, 1kg giá bán bằng cả 10kg cùng loại bí đỏ ở các địa phương bạn.

Đàn gà thương phẩm 15.500 con, giống gà thịnh hành tiêu thụ trên thị trường dùng ở địa phương.

Những khu dân cư tập trung, nút giao thông ngã ba, ngã tư đường thôn xóm được lắp đặt hệ thống camera an ninh, xe cộ tài sản để ngoài đường kẻ gian không dám xâm phạm.