(Xây dựng) - Ngày 20/9, tại Hà Nội, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị “Quy định về phòng, chống rửa tiền và vai trò của phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tiền mã hóa”.
Ông Nguyễn Đoan Hùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam phát biểu tại Hội nghị. |
Hội nghị được diễn ra trong khuôn khổ triển khai Luật Phòng, chống rửa tiền, Nghị định số 19/2023/NĐ-CP ngày 28/4/2023 hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền và Thông tư số 09/2023/TT-NHNN ngày 28/7/2023 hướng dẫn thực hiện Luật Phòng, chống rửa tiền.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Đoan Hùng cho biết ngành công nghệ Blockchain đã mở ra một kỷ nguyên mới về công nghệ và tác động sâu rộng tới nhiều lĩnh vực của nền kinh tế nhờ các tính năng quan trọng như tính bảo mật, quyền riêng tư. Tuy nhiên tại Việt Nam, tiền mã hóa đang là lĩnh vực chưa có quy định pháp lý rõ ràng trong khi khối lượng giao dịch thực tế đứng thứ 15 thế giới và mức độ chấp nhận tiền mã hóa đứng đầu thế giới.
Trên thế giới, công nghệ blockchain đã được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực, từ tài chính ngân hàng, đến thương mại điện tử, chăm sóc sức khỏe, thể thao giải trí, bảo hiểm, logistics và nhiều ngành dịch vụ khác.
Báo cáo của Grand View Research cho biết, dù rất non trẻ nhưng thị trường công nghệ chuỗi khối toàn cầu sẽ đạt giá trị hơn 1.400 tỷ USD vào năm 2030 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là gần 86%/năm trong giai đoạn 2022 - 2030.
Tuy nhiên, khi công nghệ blockchain ra đời, kéo theo đó là nguy cơ gia tăng tội phạm tài chính, rửa tiền sử dụng công nghệ cao theo chiều hướng tinh vi, phức tạp và tốc độ nhanh chóng thì phần lớn các quốc gia đều chưa có hành lang pháp lý theo kịp sự thay đổi này.
Tại Việt Nam, nền tảng được sử dụng nhiều nhất để giao dịch tiền mã hóa của người dùng ở Việt Nam là sàn giao dịch Binance.com với gần 42 triệu lượt truy cập từ 1/10/2021 – 1/10/2022. Nền tảng đứng thứ hai là sàn giao dịch có tên là Exness.com, với 21,89 triệu lượt truy cập trong cùng khoảng thời gian. Cũng theo báo cáo gần đây của Wall Street Journal, Việt Nam đứng trong top 5 quốc gia có khối lượng giao dịch cao nhất trên sàn giao dịch Binance.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng mạnh mẽ này đi kèm với sự thiếu hụt về hành lang quản lý đang khiến cho chúng ta đứng trước nguy cơ bị giới tội phạm lợi dụng vào những mục đích bất chính để thu lợi cá nhân như rửa tiền, tài trợ khủng bố, tham nhũng... Mặc dù Luật Phòng chống rửa tiền 2022 đã có hiệu lực từ ngày 1/3/2023 nhưng các tổ chức tín dụng, các cơ quan Nhà nước còn nhiều lúng túng trong việc xử lý các hành vi có liên quan đến loại hình tài sản mới này.
Toàn cảnh Hội nghị “Quy định về phòng, chống rửa tiền và vai trò của phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tiền mã hóa”. |
Trên thực tế, tại Việt Nam dù chưa ghi nhận các vụ việc rửa tiền mã hóa tuy nhiên đã có một công dân Việt Nam bị Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) phát lệnh truy nã. Đối với thị trường tiền mã hóa trong nước, tính đến tháng 12/2022, Việt Nam có hơn 200 dự án blockchain hoạt động.
Gần đây, Việt Nam là quốc gia bị đưa vào danh sách xám các nước cần tăng cường AML. Danh sách xám này được giám sát chặt chẽ của FATF gồm 20 quốc gia, trong đó có UAE, Syria, Panama, Quần đảo Cayman... Hoạt động của FATF để đảm bảo tính độc lập của các cơ quan chịu trách nhiệm điều tra tội phạm tài chính, quản lý tài sản số và tăng cường hợp tác quốc tế chống rửa tiền.
Trước tình hình diễn biến của giao dịch tiền mã hóa, từ đầu năm 2023, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã công bố dự án chống lừa đảo với tên gọi là ChainTracer, chương trình này hợp tác với Công ty doanh nghiệp xã hội Chống lừa đảo, được thành lập bởi ông Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC). Theo đó, Hiệp hội Blockchain Việt Nam mong muốn chia sẻ với các cá nhân, tổ chức để có cái nhìn toàn diện về nguy cơ rửa tiền trong giao dịch tài sản số, cách thức phòng chống rửa tiền hiện nay và chung tay phòng chống rửa tiền cùng cơ quan, ban, ngành.
Tại Hội nghị, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã khuyến nghị và đưa ra 3 nhiệm vụ cho các định chế tài chính cần thực hiện, bao gồm: Nhận diện giao dịch tài sản số, xây dựng quy trình và chuẩn bị tốt nhân sự. Bên cạnh đó, Hiệp hội Ngân hàng cũng đưa ra kỳ vọng các cơ quan quản lý, các tổ chức tín dụng, các tổ chức quốc tế, các chuyên gia có thể tiếp tục cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, triển khai hoạt động nhằm mục đích phòng, chống rửa tiền hiệu quả hơn nữa trong thời gian sắp tới.
Lê Trang
Theo