“Thắp sáng” không gian văn hóa, du lịch và kinh tế đêm tại Thủ đô

(Xây dựng) – Buổi đêm tại những quốc gia phát triển về du lịch là cả một thế giới mới với đủ những sắc màu văn hóa và các hoạt động diễn ra không ngừng. Những hoạt động về đêm đóng góp một phần khá lớn cho du lịch nói riêng và kinh tế nói chung. Hiện nay, với những giá trị mà Hà Nội đã và đang có, kinh tế đêm hứa hẹn sẽ có thể phát triển hết sức rực rỡ.

Từ đầu năm 2019 đến nay, thế giới trải qua một thời gian dài đầy trở ngại do dịch Covid-19 phức tạp và nghiêm trọng. Ngành Du lịch cũng bị ảnh hưởng nặng nề với việc phải đóng cửa hàng loạt địa điểm, tạm dừng hầu hết những hoạt động liên quan. Du lịch thế giới ảnh hưởng nặng nề do những hệ quả mà nó mang lại như mất việc làm, sụt giảm lợi nhuận từ những hoạt động, điểm đến hay đơn giản là để lại một bộ mặt u tối so với thời điểm trước dịch.

Kinh tế ban đêm không phải là mô hình hoàn toàn mới, mà đã trải qua nhiều thập kỷ hình thành và phát triển ở nhiều quốc gia, thành phố trên thế giới. Những thành phố với sự phát triển du lịch nổi tiếng trên thế giới như: New York, Paris, London, Sydney... đều có hoạt động kinh tế đêm rất sôi nổi, đem lại giá trị kinh tế, nguồn thu ngoại tệ lớn cho các quốc gia. Bên cạnh đó, các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore cũng đã đầu tư mạnh mẽ cho kinh tế đêm suốt nhiều năm qua để phát triển du lịch.

Với những chuyển biến tích cực của tình hình dịch bệnh, các hoạt động kinh tế, xã hội được mở cửa trở lại từ cuối tháng 4, đầu tháng 5 vừa qua đã đưa cả nước nói chung và Hà Nội nói riêng trở lại với bộ mặt vốn có của nó. Thủ đô Hà Nội có thêm nhiều không gian phố bị bộ và các tour du lịch đêm tại các di tích, danh thắng. Điều này cho thấy, hoạt động văn hóa, du lịch không chỉ đang phục hồi mà đã tiếp tục phát triển nhờ việc khai thác các lợi thế.

Đến Hà Nội, khách du lịch có nhiều lựa chọn thú vị như tại Di tích Hoàng thành Thăng Long, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội đã mở cửa cho du khách tham quan trở lại tour đêm “Giải mã Hoàng thành Thăng Long”. Bên cạnh đó còn một lựa chọn khác là trải nghiệm không gian di tích Nhà tù Hỏa Lò vào ban đêm. Hiện, Ban quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò khai thác chương trình “Sống như những đóa hoa” hay “Đêm lửa thiêng”, chương trình dẫn dắt khách du lịch tham quan, trải nghiệm di tích qua những câu chuyện và đoạt động nghệ thuật tái hiện lịch sử.

Được biết, để phát huy các giá trị văn hóa, xúc tiến du lịch, thu hút khách du lịch, tăng thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách, Hà Nội đang triển khai xây dựng Đề án tổ chức thí điểm phát triển kinh tế ban đêm trên địa bàn quận Hoàn Kiếm.

Dự thảo đề án xác định 6 không gian tạo động lực phát triển kinh tế đêm gồm: Không gian đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận; các không gian đi bộ trong khu phố cổ; không gian văn hóa, dịch vụ, thương mại, du lịch Phùng Hưng - Gầm Cầu; tuyến phố ẩm thực đêm kết hợp đi bộ Tống Duy Tân - Cấm Chỉ; tuyến phố Hàng Khay - Tràng Tiền đến Nhà hát Lớn để phát triển thành tuyến phố đi bộ kết hợp trung tâm thương mại, tổ chức quy hoạch, sắp xếp ngành hàng, phát triển các tuyến phố chuyên kinh doanh, phố nghề truyền thống.

Ngoài ra, với những lợi thế mang đậm chất Hà Nội, quanh Thủ đô còn có thêm sự xuất hiện của nhiều tuyến phố đi bộ. Hà Nội đã có thêm hai không gian đi bộ được đưa vào hoạt động là không gian đi bộ Trịnh Công Sơn và không gian đi bộ Thành cổ Sơn Tây. Trong đó không gian đi bộ Trịnh Công Sơn được kích hoạt lại sau 2 năm tạm dừng hoạt động do dịch bệnh. Theo số lượng, trung bình mỗi ngày tuyến phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây đón khoảng 10.000 khách, ngày cao điểm khoảng 15.000 khách.

Ngoài nhiều tuyến phố đi bộ với thêm các hoạt động được quản lý chặt chẽ và mới mẻ, những điểm đến như phố Tạ Hiện nằm trong không gian đi bộ Phố cổ Hà Nội hay các hoạt động nghệ thuật xung quanh khu vực Phố cổ cũng góp một phần lớn vào du lịch và kinh tế đêm của Thủ đô.

Với thế hệ trẻ, khu vực Tạ Hiện – Lương Ngọc Quyến là địa điểm yêu thích, nơi được nhắc đến mỗi khi có nhu cầu giao lưu gặp gỡ về đêm. Tạ Hiện nổi tiếng là “phố bia giữa lòng Thủ đô”, nơi gắn kết những tâm hồn trẻ trung, tràn đầy sức sống thuộc đủ thành phần, quốc tịch. Đời sống tại khu vực luôn ồn ã, nhộn nhịp và sôi động.

Các chuyên gia đánh giá, kinh tế ban đêm là nối dài hoạt động kinh tế ban ngày. Nó góp phần làm cho hoạt động của nền kinh tế có hiệu quả cao hơn. Việc cần có một cơ chế, chính sách rõ ràng sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động kinh tế đêm nhằm tạo giá trị thặng dư, góp phần phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới. Bên cạnh những thuận lợi, cũng còn nhiều những khó khăn trong quá trình xây dựng “kinh tế đêm”. Để “thắp sáng” kinh tế ban đêm, cần có cơ chế, chính sách khác biệt, phù hợp với kinh tế ban đêm chứ không phải chỉ là những luật lệ có sẵn liên quan đến các vấn đề đất đai, nhân lực, công nghệ… từ đó đưa ra phương hướng phòng ngừa, quản lý đồng bộ, toàn diện cụ thể.