Ninh Bình: Bảo tồn và khai thác nhà ở truyền thống trong Di sản Tràng An

17:13 | 09/11/2023

(Xây dựng) – Nằm trong địa giới hành chính được mệnh danh là “địa linh nhân kiệt”, Cố đô Hoa Lư có bề dày lịch sử với nhiều giá trị văn hóa đặc trưng của địa phương. Trong đó, có việc bảo tồn những nếp nhà truyền thống được làm từ gỗ, kết hợp với đá nguyên khối có giá trị cao về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật điêu khắc.

Ninh Bình: Bảo tồn và khai thác nhà ở truyền thống trong Di sản Tràng An

Những ngôi nhà truyền thống có tuổi đời trên 50 năm trong Di sản Tràng An mang giá trị cao về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật điêu khắc.

Cố đô Hoa Lư thuộc Quần thể Danh thắng Tràng An là kinh đô đầu tiên của Nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền. Tồn tại 42 năm qua ba triều đại nhà Đinh (968 - 979), nhà tiền Lê (980 - 1010) và khởi đầu nhà Lý. Sau khi dẹp Loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước, vua Đinh Tiên Hoàng đã xây dựng kinh đô Hoa Lư, lập ra nhà nước Đại Cồ Việt và mở đầu thời kỳ độc lập, thống nhất lâu dài của Việt Nam suốt các triều đại: Đinh - Lê - Lý - Trần.

Sau khi vua Lý dời đô ra Thăng Long, những giá trị lịch sử, văn hóa của kinh đô vẫn được cộng đồng địa phương tiếp tục bảo tồn và phát huy. Trải qua hàng ngàn năm với bao biến cố lịch sử cộng đồng dân cư ở đây luôn gìn giữ, bồi đắp, xây dựng và làm giàu thêm các giá trị văn hóa đặc trưng của địa phương. Trong đó, có việc bảo tồn những nếp nhà truyền thống được làm từ gỗ, kết hợp với đá nguyên khối có giá trị cao về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật điêu khắc.

Ông Bùi Quang Ninh - Phó Giám đốc Ban Quản lý Quần thể Danh thắng Tràng An cho biết: Qua khảo sát thực tế cho thấy, nhà có kiến trúc truyền thống trong khu vực vùng lõi di sản đang tồn tại dưới 2 loại hình chủ yếu là loại hình di tích gồm các công trình tôn giáo, tín ngưỡng và loại hình nhà ở. Trong loại hình di tích này, có một số công trình kiến trúc thời hậu Lê (đền vua Đinh, đền vua Lê), còn lại chủ yếu mang phong cách kiến trúc thờ nhà Nguyễn.

Đối với loại hình nhà ở: Đa phần được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống, kiểu hình chữ Nhất có ba gian hoặc năm gian, có một trái hoặc hai trái, chất liệu được làm từ gỗ và đá nguyên khối, ngói và gạch được làm từ đất nung, dùng hệ thống cửa chân quay then cài, hoa văn được trạm nổi trực tiếp trên gỗ và đá tại các vị trí ở đốc nhà, các vì kèo, hoành, ngưỡng cửa với các đề tài chủ yếu là về thiên nhiên. Đặc biệt, ở mỗi tảng đá cổ bồng thường được khắc hình bông hoa sen, một văn hóa đặc trựng của thời nhà Đinh.

Nhiều nếp nhà truyền thống đã được xếp hạng là di tích cấp tỉnh.

Theo thống kê sơ bộ của Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình vào tháng 9/2023, trong vùng lõi Di sản Tràng An còn khoảng 100 nếp nhà có kiến trúc truyền thống tiêu biểu, được xây dựng trước năm 1945 và phân bố chủ yếu trên địa bàn hai xã Trường Yên và Ninh Xuân (huyện Hoa Lư). Các nếp nhà có kích thước vừa phải, được bảo tồn tương đối tốt dùng để ở và làm nơi thờ ông bà, tổ tiên. Có một số nếp nhà, khi được trao truyền qua vài thế hệ, đã trở thành một không gian chỉ để thờ tự và đã được xếp hạng là di tích cấp tỉnh. Tiêu biểu là Nhà thờ cụ Dương Đức Vĩnh (thôn Tam Kỳ), Nhà thờ Phó Hiến sứ Hàn Giang Hầu (thôn Trường Thịnh), Nhà thờ Tín Vương Mạc Quyết (thôn Trường Sơn) ...

Những hệ thống nhà cổ là loại hình di sản dễ bị biến đổi, xuống cấp trước sức ép của thời gian và quá trình đô thị hóa. Do đó, công tác quy hoạch, quản lý hệ thống nhà cổ phải được kết hợp với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử - văn hóa, phát triển kinh tế - xã hội phải lưu giữ được bản sắc văn hóa đặc trưng của địa phương. Công tác quy hoạch, quản lý và bảo tồn các nếp nhà cổ trong thời đại phát triển đô thị không phải là vấn đề mới, nhưng việc đảm bảo hài hòa giữ những giá trị văn hóa truyền thống và các yếu tố hiện đại luôn là một bài toán khó.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác quy hoạch, quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong thời đại phát triển đô thị, Ninh Bình có nhiều nỗ lực để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tỉnh Ninh Bình đã ban hành nhiều văn bản pháp lý và văn bản chỉ đạo điều hành liên quan tới việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Ninh Bình có Văn bản số 562/UBN-VP5 ngày 31/7/2023 giao Sở Du lịch chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thường xuyên theo dõi việc thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh. Trong đó, có nội dung hỗ trợ cho công tác tu bổ, sửa chữa đối với những ngôi nhà ở mang kiểu dáng kiến trúc truyền thống có tuổi đời từ 50 năm trở lên trong khu vực vùng lõi Di sản Tràng An. Kết hợp với đó là không ngừng nâng cao nhận thức, vai trò của cộng đồng dân cư trong việc bảo tồn và khai thác nhà ở truyền thống từ đó góp phần gìn giữ những giá trị lịch sử, văn hoá đặc sắc của vùng đất Cố đô.

Anh Tú

Theo

Link gốc:

Từ khóa: #Ninh Bình #bảo tồn #Khai thác #nhà ở #truyền thống #di sản Tràng An

Cùng chuyên mục

Đề xuất giải pháp bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích, di vật tại chùa Phổ Quang

(Xây dựng) – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Công văn số 4839/BVHTTDL-DSVH gửi UBND tỉnh Phú Thọ đề xuất giải pháp bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích, di vật tại chùa Phổ Quang.
Sóc Trăng: Lễ hội Oóc Om Bóc - Đua ghe Ngo sẽ diễn ra từ ngày 9-15/11

(Xây dựng) – Nhằm tôn vinh những nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer, đặc biệt là các hoạt động văn hóa lễ hội; đáp ứng tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu sinh hoạt đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào các dân tộc trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói chung, tỉnh Sóc Trăng nói riêng, tỉnh Sóc Trăng tổ chức Lễ hội Óoc Om Bóc - Đua ghe Ngo Sóc Trăng, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ VI và Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sóc Trăng lần thứ I, năm 2024.
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024

(Xây dựng) - UBND Thành phố Hà Nội vừa có kế hoạch tổ chức Lễ hội Văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 (The HaNoi Culinary Culture Festival 2024). Lễ hội Văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 diễn ra trong 3 ngày (29-30/11 và 1/12) tại Công viên Thống Nhất (quận Hai Bà Trưng).
Phát huy những giá trị di sản văn hoá Cố đô Huế

(Xây dựng) - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, công tác bảo tồn phải luôn tuân thủ các yêu cầu rất nghiêm ngặt, vừa phải bảo vệ tổng thể di tích bao gồm bảo vệ các công trình kiến trúc gắn liền với bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, bảo vệ di sản văn hoá vật chất đi đôi với bảo vệ và phát huy những giá trị văn hoá tinh thần.
Khám phá 8 di sản thế giới trên vùng đất Cố đô Huế

(Xây dựng) - Cố đô Huế với bề dày lịch sử và văn hóa đặc sắc, là tỉnh duy nhất của Việt Nam sở hữu 8 di sản được UNESCO công nhận là Di sản thế giới và Di sản khu vực. Trong đó, có 6 di sản của riêng Huế và 2 di sản chung với các địa phương khác.
Vĩnh Long: Di sản làng nghề trăm tuổi bên dòng Cổ Chiên

(Xây dựng) - Nhằm bảo tồn và phát triển “Vương quốc lò gạch” Mang Thít trở thành vùng di sản đương đại có giá trị mang tầm cỡ quốc tế, một điểm đến trên bản đồ du lịch Đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL), tỉnh Vĩnh Long đã phê duyệt Ðề án “Di sản đương đại Mang Thít” với diện tích 3.060ha, thuộc 4 xã: Mỹ Phước, Mỹ An, Nhơn Phú và Hòa Tịnh, với sản phẩm du lịch trọng điểm là “Vương quốc lò gạch”.

Xem thêm

Thái Nguyên: Khánh thành công trình di tích đền thờ Lý Nam Đế

(Xây dựng) - UBND thành phố Phổ Yên vừa tổ chức cắt băng khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo di tích đền thờ Lý Nam Đế (đền Mục), tại phường Tiên Phong, thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.
10:12 | 03/11/2024
Mê Linh (Hà Nội): Lấy ý kiến về dự án Khu công viên thể dục, thể thao rộng hơn 60ha

(Xây dựng) - Dự án Khu công viên thể dục, thể thao huyện Mê Linh được kỳ vọng sẽ trở thành tổ hợp thể thao hiện đại tầm cỡ khu vực, sẵn sàng trở thành một địa điểm cho thi đấu Olympic trong tương lai.
09:29 | 03/11/2024
Lập hồ sơ Di tích quốc gia đặc biệt đối với di tích làng cổ Phước Tích

Theo thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ vừa có công văn số 4769/BVHTTDL-DSVH gửi UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc thống nhất lập hồ sơ Di tích quốc gia đặc biệt đối với di tích Làng cổ Phước Tích, xã Phong Hòa, huyện Phong Điền.
09:16 | 03/11/2024
Hội chợ Ấn Độ 2024 - Lễ hội tôn vinh sự đa dạng của Ấn Độ

(Xây dựng) – Ngày 2/11, Đại sứ quán Ấn Độ tại Hà Nội đã tổ chức "Hội chợ Ấn Độ - Lễ hội tôn vinh sự đa dạng của Ấn Độ" tại khuôn viên Đại sứ quán. Lễ hội nhằm mục đích tăng cường mối quan hệ văn hóa trong cộng đồng người Ấn Độ, quảng bá về Ấn Độ đến cộng đồng người Việt Nam và tôn vinh tình hữu nghị truyền thống sâu sắc giữa nhân dân hai nước.
19:01 | 02/11/2024
Nhớ về một thời lịch sử hào hùng trong Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

(Xây dựng) – Ngày 1/11, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam chính thức mở cửa đón khách. Bảo tàng tái hiện lại một thời lịch sử huy hoàng của dân tộc đã thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan, đặc biệt là các cựu chiến binh đã có công với cách mạng.
18:49 | 02/11/2024
Chuyên gia: 8WONDER giới thiệu đến thế giới một Việt Nam an toàn, phồn thịnh và hiện đại

(Xây dựng) - Hơn cả một siêu lễ hội âm nhạc, 8WONDER đã vươn mình thành một thương hiệu, một sản phẩm music-tourism tiêu biểu của du lịch Việt Nam khi hội tụ những nghệ sĩ nổi tiếng thế giới, gắn với các điểm đến sôi động, từ đó góp phần quảng bá hình ảnh một Việt Nam an toàn, phồn thịnh và hiện đại ra toàn cầu.
17:55 | 01/11/2024
Superfest 2024 “khuấy động” miền di sản Hạ Long tháng 11 cùng dàn nghệ sĩ cực khủng

(Xây dựng) - Hội tụ dàn nghệ sĩ hàng đầu từ hai show truyền hình ăn khách nhất hiện nay “Anh Trai Say Hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” trong Đại nhạc hội Superfest Halong 2024, cùng loạt ưu đãi đặc quyền hấp dẫn, vịnh di sản Hạ Long đang hứa hẹn là điểm đến “nóng” nhất tháng 11 này, dù trời đã chớm đông.
17:52 | 01/11/2024
Đại biểu Quốc hội: Tránh bất cập hại khi tu bổ trở thành “làm mới” các di tích

Thảo luận chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng nhiều khi biến việc tu bổ, tôn tạo thành làm mới di tích như đã từng xảy ra.
16:20 | 01/11/2024
Bảo tồn, phát huy hiệu quả giá trị di sản Cố đô, bản sắc văn hóa Huế

(Xây dựng) – Là quan điểm, nguyên tắc xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, với đặc trưng: Văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan thân thiện môi trường và thông minh; Khai thác và phát huy toàn diện, hiệu quả tiềm năng, lợi thế của thành phố di sản, đưa Huế phát triển nhanh, bền vững và tạo động lực lan tỏa vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ…
15:20 | 01/11/2024
T&T Group và JTA (Qatar) hợp tác phát triển Tổ hợp thể thao và công viên Disneyland tại Hà Nội

(Xây dựng) - Tập đoàn T&T Group và JTA - tập đoàn đầu tư quốc tế hàng đầu của Qatar đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác về việc nghiên cứu phát triển dự án Tổ hợp thể thao đa năng và công viên giải trí Disneyland với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 4,5 tỷ USD tại huyện Đông Anh, Hà Nội.
12:06 | 01/11/2024

...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load