Nhớ món ngon giản dị quê mình

16:25 | 18/07/2021

(Xây dựng) - Anh có biết không, lần đầu tiên từ quê lên anh đưa cho em món quà quê ấy, em ngạc nhiên và thích lắm! Hẳn là anh rất thú vị khi thấy cô vợ trẻ mắt cứ tròn xoe, tay giơ quà lên ngắm nghía và lúm đồng tiền cứ xoáy tròn theo cái miệng vừa cười vừa liến thoắng hỏi anh: Kiếm ở đâu đấy? Làm như thế nào hả anh? Có ngon không anh? Thường chế biến những món gì? Em ăn luôn được không?

Hôm ấy chúng mình đã nấu cơm rõ sớm và anh trổ tài làm bếp, hướng dẫn em làm món ăn hương vị quê nhà...

Dạo đó chúng mình thật nghèo anh nhỉ! Gian nhà tập thể bé xíu chật chội mà vẫn thấy rộng tênh. Chỉ có vài chiếc bát đĩa, xoong chảo, cái mâm nhôm và một chiếc bếp dầu cũ kỹ. Không kể cái tủ gỗ tạp cũng cũ kỹ mượn của cơ quan đựng quần áo và làm bức bình phong che chắn thế giới riêng tư của hai vợ chồng...

Vậy mà anh vẫn dành cho em những bất ngờ thật thú vị. Món phở cua là một trong những bất ngờ như thế. Mà anh biết em nấu riêu cua, canh cua, làm bún cua, rang cua... khá ngon rồi đấy, từng được cả nhà khen từ bé cơ! Ấy thế nhưng phở cua thì chưa từng nghĩ đến bao giờ. Anh đã mua bánh phở tươi, làm cho em món ăn nhớ mãi khi mới đón em về đấy. Không biết lần này món mới ra sao?

Anh cười hiền bảo để anh làm. Đôi bàn tay to tưởng vụng về mà thoay thoáy rửa, thái quả. Những đồng xu to trắng muốt, mỏng mảnh lăn tròn trên thớt nhìn hấp dẫn quá! Em với tay định lấy ăn thử thì anh lại cười: Đừng ăn sống, để sau ăn một thể sẽ biết!

Nhà chẳng có gì ngoài vài quả trứng, mấy cọng hành. Anh phi hành mỡ rõ thơm rồi đổ rổ “đồng xu” ấy vào đảo, nêm nếm gia vị. Em nhìn mà nước miếng cứ tứa ra, cố bấm bụng háo hức chờ. Anh lại thoay thoáy đập, đánh trứng, bảo em thái hành để sẵn giúp anh. Rồi xèo xèo... trứng, hành tươi đã đổ vào chảo, đôi đũa vung lên khuấy đều... Những đồng xu quyện vào với trứng, mỡ hành bỗng tỏa hương ngào ngạt... Hẳn anh còn nhớ hôm đó em mới ăn khỏe, ăn ngon làm sao và líu lo lắm chuyện thế nào... Em đã cắn vào “đồng xu” lớn đầy hấp dẫn, giòn sần sật, bùi, ngọt, mặn mà, rất “đưa cơm” ấy, hết miếng này đến miếng khác và anh lại nhìn em cười thật hiền!

Vậy mà đã bao năm trôi qua rồi em vẫn mê món ấy, vẫn mong chờ những ngày hè ngập nắng về Bắc Ninh quê mình để tìm mua và thưởng thức món quà quê hương dân dã mà ít đâu có! Là em khẳng định thế về món ăn quê mình đấy anh ạ! Anh đã thấy ở đâu có món dưa gang muối phơi nắng chưa? Em may mắn cũng đã được đi gần hết đất nước, thuở bé cũng từng vặt dưa gang trên đồng lau vạt áo ăn, từng biết đất nước mình nhiều nơi trồng dưa gang, muối dưa gang nén rồi muối xổi, nhất là dải đất miền Trung, nhưng chưa ở đâu em được ăn món dưa gang muối phơi qua vài nắng, kiểu như người dân chài phơi cá biển, ngoài quê hương Bắc Ninh mình.

Có lẽ miền đất cổ Kinh Bắc đậm đà bản sắc văn hóa và có vô số món ngon đặc sản nên mọi người cũng ít nhắc đến món ăn dân dã này chăng? Giờ đây, số người biết về nó ít đi nhiều và em lo sẽ bị mai một đi khi những đồng bãi dưa gang ngày càng bị thu hẹp, khi đám trẻ lớn lên chỉ thích ăn đồ ngoại và chẳng biết cách làm, còn các bà, các mẹ lưu giữ truyền thống thì dần về với tổ tiên... Thực sự em lo lắm anh!

Em nhớ ngày xưa quê mình đẹp lắm! Mỗi lần qua dòng sông Đuống phía Hà Nội về hay dòng sông Cầu phía Bắc Giang lên, mùa hạ này là mắt em như bị hút vào những cánh đồng xanh biếc hay rực vàng mùa lúa chín, những đầm sen thơm ngát nở hồng trải dài theo trục đường Quốc lộ, nhưng ngôi làng cổ kính có luỹ tre xanh bao quanh, thấp thoáng mái chùa, giếng đình, cây đa, bến nước... Và dưa ngày ấy trồng thật nhiều, dưa gang, dưa ếch, dưa hồng bở, dưa lê... trên những đồng bãi sông Đuống, sông Cầu bạt ngàn... Giống dưa truyền thống nhàn nhạt, không ngọt nhưng cho năng suất cao, nhất là những trái dưa gang, có quả to dài như bắp tay người lớn, chỉ ăn một quả cũng đủ no và đã đầy cơn khát! Có lẽ ngày ấy, bà con trồng dưa gang không phải để ăn chơi ăn bời như các loại hoa quả bây giờ đâu anh nhỉ? Mà trồng như một thứ thức ăn dự trữ cho những ngày đói nghèo!

Em được biết dưa trồng xen canh vào mùa xuân, chỉ trong đôi tháng cây đã bò rợp bãi, ra hoa, kết trái. Đến đầu hè, khoảng cuối tháng Tư, tháng Năm, những quả dưa gang như những trái bầu nhỏ trắng xanh nằm phơi mình núc lỉu trên luống, lấp lóa sau tán lá to. Khi dưa được thu hoạch về sẽ nhanh chóng được các mẹ, các chị rửa sạch, cắt bớt cuống, để ráo nước rồi được ngâm vào các chum vại nước muối đã được pha sẵn. Cứ thế, những trái quả màu xanh cốm non được ngậm nước muối trong vài ngày thậtl mặn mòi rồi lựa lúc nắng to, các mẹ các chị vớt ra phơi trên sân ngập nắng vàng.

Có những gia đình ngâm nước muỗi rất mặn, cũng có gia đình ngâm nước muối vừa, nhưng sau ít nhất ba, bốn nắng, quả dưa nào cũng chuyển sang trắng phau, lấp lánh tinh thể muối. Trái dưa héo tóp lại còn phân nửa, nhăn nheo, mềm dẻo và bắt mắt, hứa hẹn những món ngon đợi chờ...

Hẳn anh còn nhớ những bữa cơm mẹ nấu với bát canh cua đồng mát lành, chút tép rang và những lát dưa gang muối mặn? Hẳn anh còn nhớ những đĩa dưa gang xào cùng thịt, tóp mỡ, hay đảo đều cùng trứng như hôm nay? Hay anh nhớ những miếng dưa kho cùng thịt ba chỉ, khúc cá đồng mà miếng dưa đậm đà thấm bao bổ béo? Hay anh nhớ những ngày hè nắng cháy, ngại nấu, sẵn trái dưa gang muối phơi và lọ muối vừng, chỉ việc rửa sạch, bỏ hạt, xắt mỏng, trộn chút gia vị, tỏi ớt, đường, vắt chút chanh hay chút dấm, trộn đều là được một món ngon mát lành, khoái khẩu?

Em cứ tiếc là dưa muối chỉ có một mùa, không để được. Nếu để lâu phải ngâm kỹ muối thật mặn, phơi đủ nắng thật héo rồi lót rơm cho vào hũ kín, hoặc treo lên gác bếp. Ấy là ngày xưa thôi chứ giờ làm mặn thế ai ăn! Cất vào tủ lạnh bỏ ra dưa cũng dễ nát, hết giòn và không còn ngon nữa... Vậy nên cứ đến dịp nắng đầu hè là em về cùng anh, nghiêng ngó chợ quê. Về vội hoặc muộn lại dặn cô em gái mua gúp cho anh chị mấy chục quả...

Làng quê giờ đã lên phố phường rồi, chợ quê cũng không còn hồn cốt xưa nữa. Những cánh bãi nhà cửa mọc lên, ruộng đồng thành khu công nghiệp, nếp cái hoa vàng nổi tiếng quê mình giờ còn mấy nữa, sông ngòi dần ô nhiễm, bãi mía nương dâu dần rời xa, liệu có một ngày dưa gang cũng rời xa? Có cách nào để phát triển hiện đại, đô thị hóa, công nghiệp hóa mà vẫn giữ được vẻ đẹp văn hóa truyền thống làng quê cổ và môi trường sinh thái trong trẻo như xưa không anh nhỉ? Sao ta không học cách làm của nhiều nước phát triển hả anh?Họ gọi là phát triển bền vững gì đó ấy phải không anh? À, đúng rồi! Phát triển kinh tế song hành cùng văn hóa và bảo vệ môi trường sinh thái ấy!

Nhiều hôm, chúng tôi vừa ăn cơm, cắn miếng dưa gang muối giòn sần sật xào thịt, vừa tám đủ chuyện riêng chung về quê hương, đất nước như vậy. Xa quê nhưng như mọi người con xa mái nhà cha mẹ, lòng vẫn đau đáu hướng về quê hương...

Mùa hè năm nay, chúng tôi mới kịp về quê mua dưa gang muối một lần để thưởng thức và biếu mấy người bạn thì dịch Covid-19 bùng nổ. Miền quê Kinh Băc - Bắc Ninh, Bắc Giang - chìm trong phong tỏa, cách ly, giãn cách xã hội. Chúng tôi tham gia tiếp sức cho quê hương từ xa...

Nắng hè dữ dội, quê nhà thành chảo lửa cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Xóm làng xao xác! Còn bao nhiêu người không kịp muối, phơi dưa đem đến chợ làng? Những bữa cơm gia đình sum vầy trở thành ước mơ xa xỉ. Có ai đếm được có bao người mẹ chờ con? Bao người vợ chờ chồng và bao người con khao khát nhớ bữa cơm với những món ăn bình dị của quê hương mình?

Bùi Thanh Hà

Theo

Link gốc:

Từ khóa: #quê nhà #dưa gang #món ăn bình dị #quê hương #Bắc Ninh #Bắc Giang

Cùng chuyên mục

Nét đẹp độc đáo của điện Kiến Trung trong Hoàng cung Huế

(Xây dựng) - Công trình điện Kiến Trung (Đại nội Huế) sau gần 5 năm tu bổ, phục hồi và tôn tạo, vào dịp Tết Giáp Thìn 2024, công trình có kiến trúc độc đáo vừa mang nét uy nghi, bề thế chốn Hoàng cung triều Nguyễn, vừa mang hơi thở thời đại thế kỉ XX đã chính thức hoàn thiện đưa vào phục vụ khách tham quan.
Thanh Hóa: Sắp hoàn thành Khu di tích lịch sử trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân xã Hoa Lộc

(Xây dựng) - Các cơ quan chức năng, đơn vị thi công đang gấp rút hoàn thiện các hạng mục để sớm đưa vào sử dụng Khu di tích lịch sử trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân Hoa Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.
Triển lãm “Về” của họa sỹ Nguyễn Quốc Thắng

(Xây dựng) - Ngày 23/9, tại Phòng trưng bày nghệ thuật Nhà xuất bản Hội Nhà văn (65 Nguyễn Du, Hoàn Kiếm, Hà Nội), họa sỹ Nguyễn Quốc Thắng sẽ trưng bày triển lãm cá nhân lần thứ hai với tên gọi “Về”.
Liên hoan phim Italia 2024 tại Việt Nam

(Xây dựng) - Liên hoan phim Italia 2024 gồm 6 bộ phim nổi tiếng sẽ được giới thiệu với công chúng Việt Nam tại Trung tâm Chiếu phim quốc gia từ ngày 23 - 28/9.
Đẹp niềm tin mãi mãi…

(Xây dựng) - Đẹp niềm tin mãi mãi/ Tổ quốc muôn đời, trọn vẹn cả non sông thống nhất/ Rạng rỡ Việt Nam… Xin mượn lời ca khải hoàn ấy để nói về chương trình nghệ thuật Nắng Ba Đình lần thứ ba do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức tối 27/8. Ở đó, âm nhạc và trái tim như hòa một nhịp, tràn đầy tự hào, tình yêu quê hương, đất nước, khát vọng tiền đồ đất nước hùng cường. Chương trình có sự đồng hành của đơn vị: Tổng Công ty Khí Việt Nam – CTCP (PV GAS).
Đắk Lắk: Xây dựng tượng đài “Bác Hồ với chiến sỹ biên phòng”

(Xây dựng) – Ngày 14/9, tại Đồn Biên phòng Ea H’leo, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Đắk Lắk phối hợp Công an tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Lễ khởi công xây dựng tượng đài “Bác Hồ với chiến sỹ biên phòng”.

Xem thêm

Hà Tĩnh: Khởi công Dự án tôn tạo di tích Khu mộ và tượng đài Hải Thượng Lãn Ông

(Xây dựng) - Dự án tu bổ, tôn tạo di tích Khu mộ và tượng đài Hải Thượng Lãn Ông (Hương Sơn, Hà Tĩnh) có tổng mức đầu tư hơn 13,2 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh.
15:46 | 14/09/2024
Hoàn Kiếm (Hà Nội): Tôn tạo di tích đền Bà Kiệu là việc làm cấp thiết, đảm bảo kiến trúc cảnh quan

(Xây dựng) – Theo nhận định của các chuyên gia, việc tôn tạo, tu bổ di tích đền Bà Kiệu của UBND quận Hoàn Kiếm nhằm bảo vệ di tích và phục hồi di sản, phát huy giá trị văn hóa lịch sử, quảng bá, phát triển tài nguyên du lịch là việc làm đúng đắn, đảm bảo kiến trúc cảnh quan. Đây là giá trị cốt lõi cần được giữ gìn và bảo vệ nghiêm ngặt.
15:28 | 14/09/2024
“Nghề chằm nón ngựa Phú Gia” trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

(Xây dựng) - Sau hơn 200 năm hình thành và phát triển, “Nghề chằm nón ngựa Phú Gia” ở xã Cát Tường, huyện Phù Cát (Bình Định) đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là động lực để những người ở làng nón ngựa Phú Gia quyết tâm giữ nghề, giữ nét văn hóa, tinh hoa của cha ông ngày trước.
11:00 | 13/09/2024
Quảng Trị: Khẩn trương triển khai các dự án thuộc lĩnh vực bảo tồn

(Xây dựng) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa ban hành công văn gửi, chỉ đạo các Sở, ban, ngành liên quan của tỉnh, về việc khẩn trương triển khai các dự án thuộc lĩnh vực bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn.
15:06 | 12/09/2024
Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà được công nhận là Di sản Địa chất quốc tế

(Xây dựng) – Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà được Ủy ban Quốc tế về Di sản Địa chất của Liên hiệp Khoa học Địa chất Quốc tế (IUGS) công nhận là Di sản Địa chất quốc tế.
08:00 | 12/09/2024
Đạo diễn Mai Thanh Tùng: Dồn hết tâm huyết cho “Vinh quang thầm lặng 2024”

(Xây dựng) – Vừa qua, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Hà Nội đã diễn ra chương trình nghệ thuật "Vinh quang thầm lặng 2024''. Chương trình được truyền hình trực tiếp trên kênh Truyền hình Quốc phòng, tiếp sóng trực tiếp trên các kênh truyền hình Trung ương và địa phương đã mang đến cho khán giả những phút giây hào hùng, lắng đọng đầy cảm xúc.
11:50 | 11/09/2024
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cùng các nghệ sỹ tại Lễ trao giải Cánh diều vàng 2024

(Xây dựng) - Tối 10/9, tại Nhà hát Đó, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân dự Lễ trao giải Cánh diều vàng 2024 và trao giải Cánh diều vàng Phim truyện điện ảnh xuất sắc cho phim Mai, đạo diễn Huỳnh Trấn Thành.
11:46 | 11/09/2024
Sắp diễn ra Triển lãm “Otherwise – Mặt khác”

(Xây dựng) - Dự án nghệ thuật “Mặt khác – Otherwise” là dự án sáng tạo bởi ba nghệ sỹ hàng đầu trong các lĩnh vực hội họa, văn học và điêu khắc, gồm họa sỹ Lê Thiết Cương, nhà văn Nguyễn Việt Hà và nhà điêu khắc Đinh Công Đạt. Triển lãm trưng bày hơn 150 mặt nạ điêu khắc được làm từ chất liệu gốm và giấy bồi, dự kiến khai mạc vào ngày 13/9 tại Hội quán Quảng Đông 22 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm. Triển lãm được coi là một lời tri ân của ba nghệ sỹ hàng đầu với nơi họ sinh ra và lớn lên – Hà Nội.
09:16 | 11/09/2024
Cánh diều vàng 2024: Lan tỏa giá trị nhân văn qua chuỗi hoạt động thiện nguyện

(Xây dựng) - Nằm trong chuỗi hoạt động của giải thưởng Cánh diều vàng 2024, sáng 10/9, ngay trước thềm lễ trao giải, Ban tổ chức cùng các nghệ sĩ, diễn viên, hoa hậu và đại diện các doanh nghiệp, doanh nhân đã tham gia thực hiện chương trình thiện nguyện “Chắp cánh yêu thương” tại Làng trẻ em SOS Nha Trang, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Công tác xã hội tỉnh Khánh Hòa.
16:30 | 10/09/2024
Công viên địa chất Lạng Sơn được công nhận là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

Các nhà khoa học trong nước và quốc tế khẳng định Lạng Sơn có đầy đủ giá trị có ý nghĩa toàn cầu để có thể xây dựng, phát triển một công viên địa chất, hướng tới trở thành công viên địa chất toàn cầu.
09:42 | 09/09/2024

...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load