Nhiều vi phạm trong 03 dự án BT do Công ty Phúc Sơn làm nhà đầu tư

(Xây dựng) - Ngày 30/6, Thanh tra Chính phủ ban hành thông báo kết luận Thanh tra số 1029/TB-TTCP về việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại các dự án khu vực sân bay Nha Trang. Theo đó, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra nhiều vi phạm trong 03 dự án BT do Công ty Phúc Sơn làm nhà đầu tư.

Khu vực sân bay Nha Trang cũ.

03 dự án BT với tổng mức đầu tư hơn 3280 tỷ đồng

Theo kết luận thanh tra, Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn (Công ty Phúc Sơn) được UBND tỉnh Khánh Hoà lựa chọn là Nhà đầu tư của 03 dự án BT (Xây dựng – Chuyển giao): Dự án Nút giao thông Ngọc Hội, Dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội và Dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang.

Các dự án trên có tổng mức đầu tư dự kiến hơn 3280 tỷ đồng. Cụ thể, Dự án Nút giao thông Ngọc Hội với tổng mức đầu tư dự kiến 1.378,9 tỷ đồng; Dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội với tổng mức dự kiến 1.180,1 tỷ đồng; Dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang với tổng mức đầu tư dự kiến 725,3 tỷ đồng. Cả 03 dự án trên đều được hoàn vốn bằng sử dụng quỹ đất thanh toán với tổng diện tích 19,12ha tại Dự án Khu Trung tâm đô thị Thương mại – Dịch vụ - Du lịch Nha Trang (sân bay cũ Nha Trang).

Trước đó, trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Khánh Hoà tại Tờ trình số 4148/TTr-UBND ngày 14/06/2016; Bộ Kế hoạch và Đầu tư có Văn bản số 4848/BKHĐT-QLĐT ngày 23/6/2016; Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 1175/TTg-KTN ngày 07/7/2016 đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn Nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo Điều 26 luật Đấu thầu năm 2013, theo phương thức đàm phán trực tiếp với nhà đầu tư. Đến ngày, 07/11/2017 và 09/11/2017 các đơn vị được UBND tỉnh Khánh Hoà uỷ quyền đã ký kết hợp đồng BT 03 dự án trên với Công ty Phúc Sơn.

Đến nay, theo tìm hiểu của phóng viên Báo điện tử Xây dựng cả 03 dự án BT trên tiến độ thi công đều rất chậm. Nguyên nhân, do công tác đền bù giải phóng mặt bằng; việc thay đổi điều chỉnh quy hoạch; thay đổi thiết kế đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ của dự án. Điều này cho thấy, UBND tỉnh Khánh Hoà không thực hiện đúng cam kết đối với Thủ tướng Chính phủ.

Tiến độ thi công của dự án rất chậm.

Chỉ ra nhiều vi phạm

Qua quá trình thanh tra 03 dự án trên, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều tồn tại, vi phạm, trong đó UBND tỉnh Khánh Hoà đã không thực hiện đầy đủ các cam kết theo nội dung Tờ trình số 4148/TTr-UBND ngày 14/6/2016 của UBND tỉnh để được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật đấu thầu năm 2013 (Văn bản số 1175/TTg-KTN ngày 06/7/2016). Cụ thể: Không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào khoảng cuối năm 2017. Mặc dù đã gia hạn đến tháng 06/2021 nhưng thực tế đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp. Không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để được áp dụng hình thức lựa chọn nhà dầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu năm 2013; Việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với Tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ, làm tăng tổng mức đầu tư dự án lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án lên thêm 30 tháng, tách 1 dự án nhóm A thành 2 dự án nhóm B.

Dự án nút giao thông Ngọc Hội…

Ngoài ra, còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục đầu tư vào dự án chưa đúng quy định làm tăng tổng mức đầu tư 03 dự án BT lên 499,202 tỷ đồng. Bên cạnh đó, phương án hoàn vốn nêu trong hợp đồng BT không phù hợp với đề xuất của UBND tỉnh được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản số 1175/TTG-KTN ngày 07/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ.

Điều này cho thấy, để xảy ra những vi phạm trên trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Khánh Hoà; Giám đốc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính; Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và thuỷ lợi Khánh Hoà (nay là Ban Nông nghiệp); Ban Quản lý dự án phát triển tỉnh; Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn và các nhà thầu Tư vấn thiết kế, thi công, giám sát; Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Khánh Hoà; Văn phòng UBND tỉnh; Lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hoà trong thời kỳ của dự án và các đơn vị, tổ chức cá nhân khác có liên quan.

Kiến nghị xử lý nghiêm minh

Từ những vi phạm của 03 dự án BT do Công ty Phúc Sơn làm nhà đầu tư, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà (giai đoạn 2014-2019) nghiêm túc kiểm điểm và đề xuất hình thức kỷ luật nghiêm minh, đúng pháp luật trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Đồng thời, giao Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà chỉ đạo các Sở, ban, ngành liên quan kiểm điểm, xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân đã xảy ra các sai phạm được nêu trong Kết luận thanh tra; chấn chỉnh kịp thời công tác quản lý đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, nhất là đối với các công trình dự án thực hiện theo hình thức BT, không để xảy ra tình trạng thực hiện khác đối với báo cáo, đề xuất đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Song song đó, UBND tỉnh Khánh Hoà phải khẩn trương chỉ đạo chấn chỉnh, xử lý khắc phục những tồn tại, vi phạm. Trong đó, ban hành các quyết định về bổ sung giao đất, cho thuê đất để có cơ sở pháp lý cho việc thanh, quyết toán các dự án BT theo đúng quy định của pháp luật về đất đai và đầu tư; giảm mức đầu tư 499,202 tỷ đồng, đồng thời nghiêm túc kiểm điểm các đơn vị có liên quan trong việc thẩm định 03 dự án này; giảm 5% giá trị xây lắp khi quyết toán công trình dự án BT theo đúng cam kết của Nhà đầu tư đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ (theo giá trị dự toán được duyệt là 97,933 tỷ đồng); điều chỉnh phương án thu hồi vốn trong hợp đồng BT theo đúng với đề xuất của tỉnh là sử dụng quỹ đất tại khu vực sân bay Nha Trang để thanh toán hợp đồng BT đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản số 1175/TTg-KTN ngày 06/7/2016.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng nhấn mạnh, trong quá trình tổ chức thực hiện các nội dung liên quan đến Kết luận thanh tra nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển hồ sơ sang Công an tỉnh Khánh Hoà để xử lý theo quy định của pháp luật.