(Xây dựng) – Ngành Vật liệu xây dựng trong tương lai sẽ phải tăng cường nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất để giảm sức lao động, tăng năng suất lao động, đồng thời cho ra mắt những vật liệu mới thân thiện với môi trường và tiện ích hơn.
Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến để sản xuất vật liệu xây dựng là xu thế tất yếu để đáp ứng nhu cầu của thị trường. |
Ngày 18/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050. Chiến lược có 6 quan điểm chính nhằm thúc đẩy ngành Vật liệu xây dựng phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. Một trong số đó là tiếp cận và ứng dụng nhanh nhất các thành tựu khoa học, công nghệ, quản lý nhất trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất sẽ là chìa khóa để ngành Vật liệu xây dựng đạt được những mục tiêu quan trọng trong Chiến lược phát triển thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050.
Đó là phát triển ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng đạt trình độ tiên tiến, hiện đại; sản xuất được các sản phẩm có chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước.
Ngoài ra, ngành Vật liệu xây dựng còn phải loại bỏ hoàn toàn công nghệ sản xuất vật liệu xây dựng lạc hậu, tiêu tốn nhiều tài nguyên và gây ô nhiễm môi trường. Nếu không nghiên cứu và áp dụng những công nghệ tiên tiến vào sản xuất thì ngành Vật liệu xây dựng sẽ rất khó đạt được 2 mục tiêu nêu trên.
Chia sẻ tại Hội thảo “Khoa học và công nghệ vật liệu xây dựng vì sự phát triển bền vững” diễn ra vào năm 2019, PGS.TS Lê Trung Thành - Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng Việt Nam cho biết: Việc phát triển vật liệu xây dựng đòi hỏi phải áp dụng khoa học và công nghệ để giảm thiểu sử dụng tài nguyên khoáng sản, tối đa hóa sử dụng phụ phẩm công nghiệp, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và tạo ra các sản phẩm vật liệu xây dựng bền vững hơn. Điều này càng cần thiết hơn khi Việt Nam là một trong những quốc gia có sản lượng vật liệu xây dựng lớn nhất thế giới.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, tài nguyên khoáng sản không còn là lợi thế tuyệt đối với doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng. Lợi thế mới mà các doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm lấy là ứng dụng thành công khoa học công nghệ vào sản xuất, tự động hóa để nâng cao năng suất, tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm và tạo ra các loại sản phẩm ngày càng có chất lượng cao hơn, mẫu mã cạnh tranh trên thị trường.
Theo đánh giá của Viện Vật liệu xây dựng Việt Nam, việc ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất vật liệu xây dựng sẽ mang lại rất nhiều ưu điểm như dễ dàng giám sát hoạt động của máy móc trong dây chuyền; giảm nhân công, tăng đầu tư vào công nghệ; tăng năng suất lao động; nhanh chóng thu hồi vốn đầu tư; dễ dàng lên kế hoạch bảo dưỡng và thay thế vật tư, sắp xếp phương án dự trù hay tính toán được thời gian làm việc của cả dây chuyền sản xuất.
Nhưng việc ứng dụng công nghệ tiên tiến sẽ đòi hỏi chi phí đầu tư cao hơn và người lao động cũng phải nâng cao năng lực để có thể giám sát hệ thống sản xuất mới, đảm bảo dây chuyền hoạt động ổn định.
Từ năm 2015, Bộ Xây dựng và Bộ Khoa học & Công nghệ đã ký kết chương trình phối hợp nhằm đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong ngành Xây dựng. Sau đó, các viện nghiên cứu, trường đại học và cả doanh nghiệp đều nỗ lực tham gia nghiên cứu để thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ vào thực tiễn sản xuất trong ngành Xây dựng nói chung và ngành Vật liệu xây dựng nói riêng.
Các doanh nghiệp Việt Nam đang ứng dụng hiệu quả tiến bộ của khoa học công nghệ để cho ra mắt các sản phẩm mới tiện ích hơn và thân thiện với môi trường hơn. |
Báo cáo của Bộ Xây dựng cũng cho biết, Việt Nam đã có một số sản phẩm vật liệu xây dựng áp dụng tiến bộ của khoa học công nghệ mới tạo dựng được thương hiệu và chất lượng ở trong nước lẫn quốc tế. Ví dụ như kính tiết kiệm năng lượng low-e, gạch bê tông siêu nhẹ AAC, thanh polyme cốt sợi thủy tinh chống ăn mòn, dùng cho các công trình ven biển, xốp cách nhiệt, tấm lợp sinh thái, sơn thích ứng biến đổi khí hậu…
Đặc biệt, các doanh nghiệp lớn như Viglacera, Eurowindow, Hòa Phát… đều rất tích cực trong việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vào sản xuất để cho ra đời các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu của thị trường.
Nhiều chuyên gia đã dự báo, một số lĩnh vực vật liệu xây dựng ứng dụng công nghệ sẽ phát triển rất nhanh trong thời gian tới như vật liệu cho kết cấu tập trung theo hướng những loại vật liệu bền, thiết kế mô hình cấu kiện vật liệu, lắp ghép, thi công thuận tiện; vật liệu bao che nhẹ, cách âm, cách nhiệt, chống thấm nước, thi công, lắp ghép nhanh; vật liệu trang trí, hoàn thiện ấp thụ tia UV hoặc phản xạ tia UV cho ánh sáng trắng truyền quang.
Về định hướng phát triển trong tương lai, ông Tống Văn Nga - Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam đánh giá, trong thời gian tới, ngành Vật liệu xây dựng cần phải tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ nhằm giảm chi phí đồng bộ các khâu từ giao dịch, vận chuyển để hạ giá thành, tăng năng lực cạnh tranh, triển khai các hướng nghiên cứu khoa học công nghệ mũi nhọn, vật liệu mới, xây dựng đô thị thông minh gắn với sử dụng vật liệu thông minh…
Trong khi đó, PGS.TS Lê Trung Thành - Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng cho biết, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ khiến việc nghiên cứu, sản xuất và sử dụng vật liệu xây dựng thông minh, vật liệu xanh trở thành xu thế tất yếu, không thể tách rời quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Từ đó, ngành Vật liệu xây dựng sẽ đóng vai trò rất quan trọng đối với nhiệm vụ xây dựng các đô thị thông minh, đô thị xanh.
Đặc biệt, để đáp ứng yêu cầu tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường, ngành Vật liệu xây dựng sẽ nghiên cứu và ứng dụng công nghệ để tăng cường sử dụng phế thải, phế liệu trong sản xuất. Hướng đi mới này sẽ là yếu tố quan trọng giúp ngành Vật liệu xây dựng phát triển bền vững trong tương lai.
Để làm được những điều nói trên, ngành Vật liệu xây dựng sẽ phải thực hiện đồng bộ môt số giải pháp như tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách, chú trọng ưu đãi sản xuất và sử dụng vật liệu xanh, vật liệu tiết kiệm năng lượng; đổi mới, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất.
Việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vào sản xuất vật liệu xây dựng sẽ góp phần đảm bảo phát triển bền vững. |
Về công tác đào tạo, Bộ Xây dựng cần chú trọng đào tạo cán bộ quản lý doanh nghiệp; đào tạo đội ngũ chuyên gia, kỹ sư có trình độ chuyên môn cao; đào tạo nhân viên kỹ thuật và đội ngũ công nhân lành nghề, có khả năng nắm bắt công nghệ mới, làm chủ dây chuyền sản xuất hiện đại, đào tạo đội ngũ nhân viên kinh doanh có trình độ, kỹ năng, có khả năng hội nhập quốc tế.
Dịch Phong (Ảnh: Internet)
Theo